تشخیص اصل بودن صنایع دستی

 صنایع دستی کاربردی، باید استحکام داشته و به صورت بهداشتی تهیه شده باشد و چون این بخش از صنایع دستی در زندگی روزمره مردم کاربرد دارد، بنابراین نکته مهمی است. ویژگی‌های سنتی و بومی، اصالت، خلاقیت و نوآوری باید در صنایع دستی تزئینی پررنگ باشد. برخی صنایع دستی مثل زیورآلات، تزئینی و کاربردی هستند. دقت کنید تزئینات در این نوع صنایع دستی، کاربردی‌بودن آن را مخدوش نکند. برای مثال یک انگشتر به دست فشار نیاورد و آزاردهنده نباشد. همچنین ضایعات نداشته باشد. در واقع کاربردی‌بودن یک صنایع دستی نباید قربانی تزئینات شود و باید شاخصه‌های کاربردی آن استاندارد باشد. یک صنایع دستی خوب، مواد طبیعی دارد و فرآیند ساخت آن غیرصنعتی است. باید ابزار و تجهیزات در روند ساخت آن کمرنگ و مؤلفه‌های فرهنگی و ملی قابل مشاهده باشد.

هنگام خرید یک محصول صنایع دستی از فروشنده یا تولیدکننده بخواهید روند تولید محصول را توضیح دهد. همچنین نحوه نگهداری و چگونگی شست‌وشوی محصول را هم بپرسید. دقت کنید یک محصول حتماً بسته‌بندی داشته باشد. اگر تولیدکننده‌ای صنایع دستی را در کیسه پلاستیکی به شما داد، یک نکته منفی محسوب می‌شود بنابراین به او گوشزد کنید شایسته نیست یک هنر بومی را در کیسه‌ای که سازگار با محیط زیست نیست به مشتری تحویل دهد.

هرچه مواد اولیه مرغوب‌تری در تولید صنایع دستی استفاده شده باشد، قیمت آن محصول گران‌تر است. این موضوع را می‌توان از کیفیت ساخت، تولید و موادی که در آن استفاده شده است، متوجه شد. مثلاً برای خرید یک لیوان سفالی به قرارگرفتن دسته‌ی ساخته‌شده و جایگیری دست، سنگینی و سبکی و ایستایی آن دقت کنید.

برای اطمینان خاطر از اینکه در تولید یک محصول مثل لباس از رنگرزی طبیعی استفاده شده است، می‌توان یک دستمال خیس را روی آن کشید. اگر رنگ پس دهد، از رنگ طبیعی برای رنگرزی آن استفاده نشده است. همچنین رنگ‌های طبیعی در مقایسه با شیمیایی، پخته و خاموش هستند و به مرور زمان و تابش آفتاب، ثباتشان را از دست نمی‌دهند اما رنگ‌های شیمیایی به نسبت طبیعی، براق‌تر و پررنگ‌تر هستند.

همچنین برای اینکه متوجه شوید در یک لباس از الیاف طبیعی استفاده شده، می‌توانید یکی از تارهای بیرون‌زده از پارچه را به نحوی که به محصول آسیب نرسید بکشید و آن را آتش بزنید. اگر تار بعد از سوختن مثل پلاستیک جمع شود، الیاف طبیعی نیست و اگر به شکل نرمی خاکستر شود دارای الیاف طبیعی است.

برای تشخیص مینای فلز اصل که یکی از صنایع دستی‌های استان اصفهان است از مینای چینی، باید فندک را روی رنگ ظرف بگیرید. اگر رنگ جمع شود و بسوزد، آن اثر اصل نیست. چون مینای فلز با حرارت زیاد شکل می‌گیرد، مقاومت زیادی در مقابل آتش دارد. بد نیست بدانید به دلیل علاقه ناصرالدین شاه قاجار به این هنر، قلیان‌های دربار را با آن تزئین می‌کردند. مهم‌ترین بخش این هنر، کوره‌کاری است که با حرارت در دمای ۸۵۰ تا ۹۵۰ درجه شکل می‌گیرد

   کار کپی و اصلی

برخی اجناسی که در بازار هستند کپی هستند که با اجناس تقلبی متفاوتند. به اجناس کپی اصطلاحا “مولاژ” گفته می‌شود که تعرفه‌ها و ویژگی‌های خاص خود را دارد اما به غیر از جنس‌های کپی با عرضه محصولات تقلبی برای حمایت از حقوق مصرف کننده و هم برای حیثیت فرهنگی و ملی به شدت برخورد می‌شود و طی یک‌سال گذشته اجناس تقلبی در بازار منوچهری را ضبط و جمع آوری کردیم و در برخی موارد نیز حکم پلمب داده شده است.

اما اجناس اصل معمولا قیمت بیشتری به دلیل برند و کیفیت اثر دارند. یکی از راه های خوب تشخیص کار اصلی این است که مهر اصالت یونسکو داشته باشند  این مهر، گواهینامه‌ای است که از طرف دفاتر منطقه‌یی یونسکو به موضوعات صنایع دستی اصیل و با کیفیت هنرمندان و صنعتگران اعطا می‌شود. هدف از ارائه‌ی این مهر، حفظ،‌ احیا و تداوم فعالیت حرفه‌ها و ارزش‌های بومی و سنتی تعریف‌شده است.

 فیروزه تقلبی ( این آبی های ریز ریز)

ظروف فیروزه کوب یکی از گرانترین و ارزشمندترین نمونه های صنایع دستی است با خرید این آثار از مکان های معتبر و مطمئن می توانید اطمینان داشته باشید که این محصول نه تنها با مرور زمان کم ارزش نمی شود، بلکه نوعی زیبایی و سرمایه گذاری توامان است  و در صورت نیاز آنها را با ارائه فاکتور خرید و شناسنامه فیروزه ها، بفروشید.

یک فرآورده فیروزه کوب  یک شی ای است مسی برنجی، نقرهای، ورشویی و یا برنزی که ذرات و قطعات ریز سنگ فیروزه بر قسمت هایی از سطوح آن به فرم موزائیک در کنار هم نشانده شده  ظروف فیروزه کوب اغلب از ترکیب مس و سنگ های ریز ریز فیروزه ساخته می شوند به دلیل قیمت بالای سنگ های فیروزه ارزش زیادی دارند

در این هنر از سوی برخی کارگاه‌ها تقلب می‌شود و افراد به جای فیروزه نیشابور که مرغوبیت خاص خود را دارد، از فیروزه دامغان و یا کرمان استفاده می‌کنند که این سبب کاهش کیفیت و افت قیمت نیز می‌شود.

برخی از کارگاه‌هایی که در منزل کار می‌کنند از سنگ‌های تقلبی استفاده کرده و سپس با رنگ کردن، آن را شبیه‌سازی به فیروزه کوبی می‌کنند. متأسفانه این مسئله

سبب می‌شود تا هم به صنایع دستی ایران و حتی آسیب صدمه برسد.